ماده 474 قانون آیین دادرسی کیفری و نحوه اعمال آن

1. اشخاصی که می‌توانند درخواست اعاده دادرسی دهند:

محکوم‌علیه (کسی که به ضرر او حکم صادر شده) اصلی‌ترین شخصی است که می‌تواند درخواست اعاده دادرسی کیفری ماده 474 کند.

قائم‌مقام قانونی محکوم‌علیه (مانند وکیل، ولی یا وصی) در صورت فوت یا عدم توانایی محکوم‌علیه می‌تواند اقدام کند.

وراث محکوم‌علیه در صورت فوت وی می‌توانند برای اعاده دادرسی اقدام نمایند.

2. مهلت قانونی درخواست اعاده دادرسی کیفری ماده 474:

مهلت عمومی:
محکوم‌علیه باید ظرف ۲۰ روز از تاریخ آگاهی از دلیل جدید (مثل کشف سند جعلی، شهادت دروغ، یا اشتباه قضایی) درخواست خود را به دادگاه صادرکننده حکم تقدیم کند.

اگر محکوم‌علیه در زندان باشد:
مهلت ۲۰ روز از زمانی شروع می‌شود که وی از دلیل جدید مطلع شود (مثلاً از طریق نامه، وکیل یا خانواده).

در صورت فوت محکوم‌علیه:
ورثه او ظرف یک سال از تاریخ فوت می‌توانند درخواست اعاده دادرسی دهند.

نکته: اگر دلیل اعاده دادرسی کیفری ماده 474 اشتباه قضایی یا تعارض احکام باشد، مهلت خاصی ندارد و در هر زمانی می‌توان درخواست داد، اما هرچه سریع‌تر اقدام شود بهتر است.

3. مرجع رسیدگی به درخواست اعاده دادرسی:

دادگاهی که حکم اولیه را صادر کرده صلاحیت رسیدگی به درخواست اعاده دادرسی را دارد.

اگر آن دادگاه منحل شده باشد، دادگاه جانشین در همان حوزه قضایی رسیدگی می‌کند.

4. نمونه دلایل موجه برای اعاده دادرسی کیفری ماده 474:

کشف سند جدید که بی‌گناهی متهم را ثابت کند.

اثبات شهادت دروغ شاهدان پس از صدور حکم.

ثابت شدن جعلی بودن مدارک مورد استناد دادگاه.

اشتباه قضایی محرز در حکم (مثل تطابق نداشتن حکم با مدارک پرونده).

تعارض دو حکم درباره یک موضوع از دو دادگاه مختلف.