ممانعت از ملاقات فرزند چیست؟ جرم و مجازات آن

جرم ممانعت از ملاقات فرزند به وضعیتی گفته می‌شود که یکی از والدین یا افراد ذینفع از حق قانونی ملاقات فرزند با والد دیگر یا افراد مجاز جلوگیری کند یا مانع اجرای این حق شود. در قانون حمایت خانواده و اصول حقوقی مرتبط، ملاقات فرزند حق ذاتی هر دو والد است که حتی پس از طلاق یا جدایی نیز حفظ می‌شود تا رابطه عاطفی و تربیتی کودک با هر دو والد حفظ گردد.

مصادیق ممانعت از ملاقات شامل مواردی مانند جلوگیری ملاقات فرزند، عدم همکاری در زمان‌بندی ملاقات، انتقال کودک به مکان نامعلوم، یا ایجاد محدودیت‌های غیرموجه و ممنوع کردن ملاقات است. این ممانعت ممکن است به صورت مستقیم یا غیرمستقیم صورت گیرد و حتی ممکن است توسط اعضای خانواده یا نگهبانان قانونی کودک انجام شود.

شرایطی که ممکن است یکی از والدین ممانعت کند، معمولاً شامل مواردی است که سلامت جسمی یا روانی کودک در معرض خطر باشد، کودک در معرض سوءاستفاده یا خشونت باشد، یا دلایل موجه قانونی وجود داشته باشد که دادگاه تشخیص می‌دهد. در این موارد، دادگاه می‌تواند با اعمال محدودیت‌ها و شرایط خاص، حق ملاقات را تنظیم یا محدود کند تا منافع کودک به بهترین شکل حفظ شود.

در مجموع، ممانعت از ملاقات فرزند موضوعی است که تعادل میان حقوق والدین و منافع کودک را در نظام حقوقی خانوادگی به چالش می‌کشد و نیازمند دقت و رسیدگی تخصصی است.

ممانعت از ملاقات فرزند در قانون ایران جرم شناخته شده است. بر اساس ماده ۱۱۷۴ قانون مدنی و ماده ۵۴ قانون حمایت خانواده، هرگاه یکی از والدین یا مسئول حضانت از اجرای حکم ملاقات فرزند با اشخاص ذی‌حق (مثل والد دیگر) جلوگیری کند، این عمل نقض قانون محسوب شده و پیگرد قانونی دارد.

مجازات جرم ممانعت از ملاقات فرزند معمولاً شامل جزای نقدی است و در صورت تکرار ممکن است به حبس یا سایر مجازات‌های تعزیری منجر شود. دادگاه می‌تواند با توجه به شرایط پرونده حتی حضانت فرزند را تغییر دهد یا محدودیت‌هایی برای والد خاطی تعیین کند. همچنین جرم ممانعت از ملاقات فرزند غیرقابل گذشت است و شکایت هر یک از والدین یا ذی‌نفعان به دادگاه امکان‌پذیر است.

بنابراین، ممانعت عمدی و غیرموجّه از حق ملاقات فرزند، عملی مجرمانه است که قانون‌گذار با هدف حفظ حقوق کودک و سلامت روانی خانواده، آن را سخت‌گیرانه مورد پیگرد قرار داده است.